کاوش موضوع دیوان عالی کشور

دیوان عالی کشور، عالی‌ترین مرجع قضایی در ایران است که به‌منظور نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم و ایجاد وحدت رویه قضایی و انجام مسئولیت‌هایی که طبق قانون به آن محول می‌شود براساس ضوابطی که رئیس قوه قضاییه تعیین می‌کند، تشکیل شده‌است. رسیدگی در دیوانعالی کشور شکلی است و این مرجع به ماهیت موضوعات قضایی رسیدگی نمی کند . این دیوان از برجسته‌ترین قضات کشور تشکیل شده‌ است که در روند تعیین رئیس قوه قضائیه نیز اثر گذار هستند . همچنین رسیدگی به تخلفات رئیس‌جمهور از وظایف قانونی این دیوان است . هیئت عمومی این دیوان حق صدور رأی وحدت رویه را دارد که از ارزشی برابر با قوانین برخوردار است و برای کلیه شعب دیوانعالی کشور و مراجع قضایی دیگر الزام آور است در حالی که رأی شعبه دیوانعالی کشور برای هیچ مرجعی الزام آور نیست و دادگاه ها در صدور رأی خود کاملاً مستقل هستند . ( رأی وحدت رویه در حکم قانون است و تا زمانی که قانونی بر خلاف آن تصویب نشود ، برای همگان لازم الاجرا خواهد بود اما رأی شعبه دیوان این طور نیست ). شعب این دیوان نیز حق رسیدگی به شکایات از آرای صادره، توسط دادگاه‌های با رتبه پایین‌تر را دارند اما رسیدگی این دیوان به پرونده‌ها به صورت شکلی است و طرفین دعاوی در دادگاه حاضر نمی‌شوند مگر آن‌که دیوان برای ادای توضیحات اقدام به احضار آن‌ها کند. رأی شعب این دیوان نیز به شکل نقض یا ابرام رأی دادگاه تالی است و ممکن است رأی دادگاه تالی را دارای نقص بداند و پرونده را برای رفع نقص تحقیقاتی و رسیدگی مجدد به دادگاه تالی ارسال کند که در این صورت دادگاه تالی حق دارد بر مفاد رأی سابق خود اصرار کند یا از نظر دیوان تبعیت نماید ( ماده ۴۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ ) در اصل ۱۶۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مورد «دیوان عالی» آمده‌ است : «دیوان عالی کشور به منظور نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم و ایجاد وحدت رویه قضائی و انجام مسئولیت‌هایی که طبق قانون به آن محول می‌شود بر اساس ضوابطی که رئیس قوه قضائیه تعیین می‌کند تشکیل می‌گردد.»... بیشتر در ویکی پدیا